1. Wstęp
Przybywając do Monachium, mamy na celu przede wszystkim poprawę naszego bytu. Monachium oferuje nam nie tylko wiele możliwości do „zarobienia pieniędzy”, ale również szereg możliwości do spędzenia wolnego czasu. W upalne monachijskie dni może to być np. wizyta w ogródku piwnym (Biergarten) czy święcie piwa (Oktoberfest). Sęk w tym, że po 2-3 piwach dla niektórych powrót autem do domu, to coś normalnego i oczywistego. Innym zdarza się być może po 4-5 piwach rozwiązywać spory i kłótnie za pomocą przemocy.
2. Pierwsza zasada: „milczenie jest złotem”
Jeżeli już zdarzy nam się popełnić błąd, czy to jeżdżąc samochodem pod wpływem alkoholu, czy poprzez uwikłanie w jakieś bójki, pierwszą zasadą o której należy pamiętać jest to, iż pod żadnym pozorem nie składamy żadnych wyjaśnień, ani policji, ani prokuraturze. Mówiąc wprost: nie mówimy nic. W prawie karnym obowiązuje zasada, że podejrzany o jakiekolwiek przestępstwo ma prawo do odmowy składania zeznań. Z tego prawa warto jest korzystać, nawet gdy wydaje nam się, że możemy policji wyjaśnić ową „pomyłkę”. Wszystko co zostanie powiedziane, czy to uprzejmemu panu policjantowi zostanie bezwzględnie wykorzystane przeciwko nam. A zatem ułatwiając zadanie organom ścigania, możemy tylko pogorszyć swoją sytuację.
3. Areszt
Nierzadko zdarza się, że sąd od razu zasądza o tymczasowy areszt (Untersuchungshaft). Wbrew pozorom nie jest to wielki dramat, areszt to nie to samo co więzienie. Po prostu, jeżeli zostało popełnione przestępstwo, a podejrzany nie ma stałego miejsca pobytu w Niemczech, sąd może taki areszt zasądzić. W takim wypadku niezbędna jest konsultacja z adwokatem, aby można było złożyć stosowne wnioski o wyjaśnienie podstaw aresztowania. Często już po jednym wniosku udaje się uzyskać zwolnienie z tymczasowego aresztowania.
4. „Polizei” – nie taki diabeł straszny..
Jeżeli dojdzie do popełnienia jakiegokolwiek przestępstwa, czy to jazdy pod wpływem alkoholu, czy pobicia pod dyskoteką, pierwszą instytucją która sprawą się zajmuje, jest policja. Policja jest organem, który jedynie bada i zbiera dowody przestępstwa, zaś decyzję o dalszym postępowaniu podejmuje prokurator. Dlatego tak bardzo ważne jest, aby policji nie ułatwiać zadania i nie przyznawać się do winy. Gdy policja zakończy zbieranie materiału dowodowego, przekazuje całość akt do prokuratury. I to prokurator decyduje o tym, czy postępowanie ma toczyć się dalej, czy też nie.
5. Prokurator – „der Staatsanwalt”
Ogólnie rzec biorąc prokurator (Staatsanwalt) ma trzy możliwości do prowadzenia postępowania:
Może postępowanie umorzyć (einstellen), skierować sprawę do sądu albo też złożyć wniosek o sądowy nakaz karny (Strafbefehl). Jeżeli mamy szczęście, prokurator umorzy postępowanie. Umorzenie oznacza, że nastąpiły pewne okoliczności, które nie dopuszczają, by podejrzanego ukarać. Jeżeli prokurator stwierdzi, że do popełnienia przestępstwa doszło, kieruje wniosek w formie aktu askarżenia (Anklageschrift) do sądu. Sąd ustali wtedy termin rozprawy i rozpoczyna się normalny proces karny. Trzecią drogą prowadzenia postępowania jest złożenie przez prokuratora wniosku o sądowy nakaz karny –„Strafbefehl.”
6. „Strafbefehl” – co to jest?
Sądowy nakaz karny (Strafbefehl) wydaje sąd na wniosek prokuratury, bez wcześniejszego przesłuchania oskarżonego. Nierzadko zdarza się tym samym, że taki nakaz karny otrzymamy, mimo że w rzeczywiści jesteśmy niewinni. Często zdarza się, że ktoś nas pomawia o jakiś występek, a sąd nie wysłuchując naszej strony od razu wysyła do nas nakaz karny. Z praktyki adwokackiej wynika często, że wyroki przewidziane w nakazie karnym są niekiedy surowe, mimo iż nakaz karny co do zasady ma dotyczyć łagodniejszej kary. W takiej sytuacji konieczna jest jak najszybsza konsultacja z adwokatem w celu złożenia zażalenia, na które mamy tylko dwa tygodnie. Po złożeniu zażalenia następuje normalny proces karny. Adwokat składa nie tylko zażalenie, ale analizuje na podstawie akt szanse i ryzyka takiego procesu, które omawia z klientem.
7. Adwokat
Adwokat, który bada sprawę w postępowaniu karnym, bada ją pod dwojakim kątem. Po pierwsze sprawdza, czy jest ogólna szansa na wybronienie klienta. Wyrok uniewinniający jest celem numer jeden. Jeśli jednak dowody są zbyt mocne, zadaniem adwokata jest uzyskanie jak najniższej kary dla swojego klienta. Z tego względu niezbędna jest dogłębna analiza aktu oskarżenia i realna ocena ryzyka. Czasami może zdarzyć się tak, że wbrew wyżej przedstawionej „złotej” zasadzie o odmowie składania zeznań, z czysto taktycznych względów, można się do przestępstwa przyznać lub zawrzeć z sądem porozumienie. W kwestii jednak tego czy składać zeznania, czy też nie, należy skonsultować się najpierw ze specjalistą. Maciej Pazur LL.M. – Rechtsanwalt.
